Vrouwelijke kerk?
Paus roept op tot reflectie over vrouwelijke dimensie van Kerk
Paus Franciscus benadrukt de behoefte aan meer vrouwelijke theologen in opmerkingen tot leden van de Internationale Theologische Commissie op donderdag, en roept de Commissie op om “een evangeliserende theologie voor te stellen, die de dialoog met de wereld van de cultuur bevordert.” (door Christopher Wells)
Paus Franciscus benadrukte donderdag de vrouwelijke dimensie van de Kerk en benadrukte de noodzaak van het vrouwelijk perspectief in de theologie. “Vrouwen hebben een andere vaardigheid voor theologische reflectie dan wij mannen,” zei de paus.
Zijn uitspraken deed hij tijdens een audiëntie met leden van de Internationale Theologische Commissie (ITC), die, zoals de paus opmerkte, voornamelijk uit mannen bestaat.
Alsjeblieft, de-masculiniseer de Kerk.”
De Kerk is vrouw
“De Kerk is vrouw,” zei hij, zijn overdenking voortzettend. “En als we niet begrijpen wat de vrouw is of wat de theologie van het vrouw-zijn is, zullen we nooit begrijpen wat de Kerk is.” Hij beschreef de “vermannelijking” van de Kerk als een “grote zonde” die nog moet worden overwonnen.
De paus beriep zich op een onderscheid dat werd voorgesteld door de jezuïtische theoloog Hans Urs von Balthasar, die een “Petrijns” of ministerieel principe beschreef en een “Mariaal” of mystiek principe. “Het Mariale is belangrijker dan het Petriene,” zei paus Franciscus, “want er is de bruidskerk, de vrouwenkerk, zonder mannelijk te zijn.”
Dit moet er niet alleen toe leiden dat er meer vrouwen vertegenwoordigd zijn in de ITC, maar ook dat er meer wordt nagedacht over de Kerk als vrouw en als bruid. “Dit is een taak die ik van jullie vraag, alsjeblieft. De-masculiniseer de Kerk.”
Een evangeliserende theologie
In zijn voorbereide opmerkingen, die werden uitgedeeld aan de aanwezigen, zei paus Franciscus: “Vandaag zijn we geroepen om ons met alle energie van ons hart en ons verstand toe te wijden aan ‘een missionaire bekering van de Kerk’.” Dit, zei hij, is een antwoord “op de oproep van Jezus om te evangeliseren, die het Tweede Vaticaans Concilie tot de zijne heeft gemaakt en die nog steeds onze kerkelijke reis leidt.”
Hij voegde eraan toe dat het ITC geroepen is om het voortouw te nemen, op een gekwalificeerde manier, in het vinden van “een manier van denken” die de waarheid over God op overtuigende wijze weet te delen en dit doet door “een evangeliserende theologie voor te stellen die de dialoog met de wereld van de cultuur bevordert”. Hij voegde eraan toe dat dit moet gebeuren in harmonie met het volk van God, “met een bevoorrechte plaats voor de armen en de eenvoudigen,” maar ook in gebed en aanbidding voor God.”
Verjaardag van het Concilie van Nicea
De paus noemde vervolgens het werk van de Commissie op het gebied van antropologische en ecologische vraagstukken, en richtte zich vooral op hun “geactualiseerde en scherpzinnige reflectie op de blijvende relevantie van het trinitaire en christologische geloof zoals beleden door Nicea,” gedaan ter voorbereiding van de 1700e verjaardag van het eerste oecumenische Concilie.
Paus Franciscus benadrukte de spirituele, synodale en oecumenische betekenis van het Concilie van Nicea. Theologen, zei hij, zijn geroepen “om nieuwe en verrassende lichtstralen van het eeuwige licht van Christus te verspreiden in het huis van de Kerk en in de duisternis van de wereld.”
Nicea en synodaliteit
De paus benadrukte dat synodaliteit “de manier is om de trinitaire dynamiek waarmee God, door Christus en in de adem van de Heilige Geest, naar de mensheid komt, te vertalen in houdingen van gemeenschap en processen van gemeenschap,” terwijl theologen de verantwoordelijkheid hebben “om de rijkdom van deze prachtige ‘humaniserende energie’ te ontketenen.”
Naar een gemeenschappelijke viering van Pasen
Tenslotte herinnerde de Heilige Vader aan de oecumenische betekenis van de verjaardag, waarbij hij opmerkte dat alle “volgelingen van Jezus” verenigd zijn in het belijden van de Geloofsbelijdenis van Nicea. Hij merkte op dat in 2025, het jaar van deze verjaardag, alle christenen Pasen zullen vieren op dezelfde datum en zei: “Hoe mooi zou het zijn als dit het concrete begin zou zijn van een altijd gemeenschappelijke viering van Pasen!”. Hij nodigde de aanwezigen uit om “deze droom in ons hart te dragen en de creativiteit van de Geest aan te roepen, zodat het licht van het evangelie en van de gemeenschap helderder mag schijnen.”
